[SOLVED] BIOS: jak usunąć startup ENDLESS OS?

[Cenart]

No i mam kolejny problemik. Ach te moje eksperymenty…
Do rzeczy. Postanowiłem poćwiczyć sobie z systemem ENDLESS OS na dysku zewnętrznym. Co zrobiłem:
1. na lapku mam Manjaro 18
2. zrobiłem bootowalne USB z ENDLESS OS + zabootowałem poprzez F12 z BIOS Phoenix(wybór urządzeń bootowania)
3. podpiąłem dysk zewnętrzny po kablu do USB i zainstalowałem ENDLESS OS
4. zabootowałem ENDLESS OS z F12: tam zdziwiłem się bo pojawiła się pozycja ENDLESS OS (ale był prawidłowo wykryty dysk zewnętrzny podpięty pod USB), no ale OK pomyślałem, że tak ma być
5. poćwiczyłem, poznałem, pobawiłem się i zapoznałem ze swoimi wrażeniami -> całkiem OK ale parę istotnych rzeczy mi brakło(ale to temat na inną rozmowę)
6. no to pomyślałem: rezygnuję, wylogowałem się i odpiąłem dysk zewnętrzny ale tak trochę z ciekawości zabootowałem lapka znowu z F12 -> a tam patrzę pozycja bootowania ENDLESS OS. Wszedłem w BIOS i dałem F9 + F10 czyli ust. domyślne + zapis. Ponownie boot z F12: dalej jest wpis ENDLESS OS.
Tak więc pkt.6 to jest sedno problemu -> jak usunąć to z BIOS? Dodatkowo jest taki z tym problem, że jak podepnę pusty dysk zewnętrzny do portu USB i do drugiego USB np. pendrive z instalatorem np. MANJARO 18 GNOME, to pod F12 nie wykrywa pendrive -> raczej tak nie było przed całą operacją z ENDLESS OS ale mogę się mylić. Obecnie z np. 2 podpiętych urządzeń do USB pod F12 BIOS wykrywa tylko jedno.
W miarę możliwości proszę o pomoc. Może ktoś spotkał się z takim problemem?

[azja]

… w kwestii formalnej:
# Endless OS ma wersję Live, więc w jakim celu instalowałeś go na dysku?
# nie instaluj – na maszynie produkcyjnej – systemu, którym chcesz się pobawić! Od tego masz wersję Live.

… twój opis nie jest jasny. Nie wynika z niego klarownie (w zasadzie, w ogóle nie wynika), czy pozycje, jakie się pojawiają, dotyczą BIOS’u/EFI czy GRUB’a. A jeżeli GRUB’a, to czy instalowałeś na zewnętrznym dysku … Gubię się w domysłach.

Nie zadawaj pytania, jeżeli nie jesteś gotów usłyszeć odpowiedzi

[Cenart]

azja napisał(a):

… w kwestii formalnej:
# Endless OS ma wersję Live, więc w jakim celu instalowałeś go na dysku?
# nie instaluj – na maszynie produkcyjnej – systemu, którym chcesz się pobawić! Od tego masz wersję Live.

… twój opis nie jest jasny. Nie wynika z niego klarownie (w zasadzie, w ogóle nie wynika), czy pozycje, jakie się pojawiają, dotyczą BIOS’u/EFI czy GRUB’a. A jeżeli GRUB’a, to czy instalowałeś na zewnętrznym dysku … Gubię się w domysłach.

1. Sprawa dotyczy BIOS.
2. Jak włączę laptopa(LIFEBOOK E 751) i wcisnę F12, to mam wybór opcji bootowania: floppy, dysk, CD/DVD, LAN, USB… no i tam pojawiła się pozycja ENDLESS OS(a załóżmy, że nie chcę aby tam była).
3. Po to instalka na dysk zewnętrzny aby nie mieszać na 2 dyskach w lapku i sprawdzić pełnię możliwości ENDLESS OS.
W lapku mam 2 dyski: dysk 1(tablica GPT + GRUB)- Manjaro + dysk 2(tablica GPT + bootloader WIN10)- Win10. Dysk 2 w kieszeni po nagrywarce DVD.
4. Co do GRUB-a: jak uruchamiam Manjaro, to GRUB nie wykrywa nic po za sobą; nie ma wpisów dot. bootloadera Win10 z dysku 2; nie ma wpisów dot. ENDLESS OS.
5. Przy instalacji ENDLESS OS: nie ma żadnych opcji partycjonowania, ustalenia lokalizacji bootloadera, wyboru systemu plików, itp., jest tylko wybór dysku na którym chcemy go zainstalować i czy ma to być dualboot (jeśli na tym dysku są inne partycje). Dysk zewn. był czysty więc odbyła się instalacja na całym dysku: ENDLESS OS sam sobie popartycjonował jak chciał. Na czas instalacji ENDLESS OS usunąłem z lapka Dysk 2.
W tym temacie znalazłem podobny wątek ale trochę go nie rozumiem, bo nie jestem informatykiem:
https://community.endlessos.com/t/bios-boot-anomalies-with-endless/6667

Dla porównania wykonałem instalację MANJARO GNOME na tym dysku zew. aby zobaczyć co będzie. Dysk zewn. z tablicą MBR + musiałem zrobić partycję /boot/EFI bo system nie startował. Teraz w BIOS pod F12 doszła pozycja bootowania: MANJARO.

Chcę się dowiedzieć/zrozumieć dlaczego tak się stało i jak ewentualnie można kasować takie wpisy: np. ENDLESS OS czy MANJARO.

[azja]

… jeżeli lista pojawia się po F12 przy starcie maszyny, to jej źródłem jest BIOS/EFI (?). Sądziłem, że bierze się ona z tego, co zostanie w danym momencie wykryte, ale na podstawie tego co piszesz wynika, że to również pozycje zapisane w EFI. Rozumiem, że wpis dotyczący Endless OS jest widoczny po usunięciu dysku z instalacją tego systemu? Potwierdź, że dobrze rozumiem. Jeżeli tak jest (i na podstawie innych informacji od Ciebie) wnoszę, że używasz EFI i masz partycję EFI i ten wpis zapewne bierze się z niej, a nie z BIOS’u. Należy usunąć go stamtąd (z partycji EFI jeżeli jest jedna lub partycję, jeżeli Endless OS utworzył własną). Nie mam jednak wielkiego doświadczenia z EFI (unikam jak tylko mogę i póki mogę, bo to szatański wynalazek), więc będziesz musiał zaczekać, aż zgłosi się ktoś, kto Cię poprowadzi, bo nie chcę mieszać.

… plus dla Ciebie, że zdemontowałeś dysk przed experymentami, choć należało usunąć oba – wtedy instalka Endless OS nie dodałaby swojej pozycji na partycji EFI, która zapewne znajduje się na dysku, który pozostał w komp’ie.

… wydaje mi się, że link, który podałeś dotyczy innego problemu, który w prostej linii biegnie do pytania: jedna partycja EFI, czy osobne dla poszczególnych systemów? Niedawno zmierzyłem się z tym i to zdarzeniem zmieniło moje poglądy na ten temat.

… OT: jeżeli zamierzasz częściej bawić się w takie testy, to polecam rozważenie postawienia komp’a wyłącznie w tym celu – stary notebook, maszyna poleasingowa, płyta na pająka (poszczególne elementy połączone ze sobą, ale bez obudowy). Jeżeli, to będzie co najmniej Core2 Duo (lub równorzędny), to będzie hulał, a i słabsze procesory spokojnie dają radę. Do tego 2-4 GB RAM’u i zmęczony dysk talerzowy (20-40 GB). Jak się postarasz, to uzbierasz wszystko za darmo.
… jeżeli chcesz, aby GRUB z Manjaro obejmował możliwość boot’owania wszystkich systemów z dysku, to stwórz nowy wątek.

Nie zadawaj pytania, jeżeli nie jesteś gotów usłyszeć odpowiedzi

[Cenart]

azja napisał(a):

… jeżeli lista pojawia się po F12 przy starcie maszyny, to jej źródłem jest BIOS/EFI (?). Sądziłem, że bierze się ona z tego, co zostanie w danym momencie wykryte, ale na podstawie tego co piszesz wynika, że to również pozycje zapisane w EFI. Rozumiem, że wpis dotyczący Endless OS jest widoczny po usunięciu dysku z instalacją tego systemu? Potwierdź, że dobrze rozumiem. Jeżeli tak jest (i na podstawie innych informacji od Ciebie) wnoszę, że używasz EFI i masz partycję EFI i ten wpis zapewne bierze się z niej, a nie z BIOS’u. Należy usunąć go stamtąd (z partycji EFI jeżeli jest jedna lub partycję, jeżeli Endless OS utworzył własną). Nie mam jednak wielkiego doświadczenia z EFI (unikam jak tylko mogę i póki mogę, bo to szatański wynalazek), więc będziesz musiał zaczekać, aż zgłosi się ktoś, kto Cię poprowadzi, bo nie chcę mieszać.

… plus dla Ciebie, że zdemontowałeś dysk przed experymentami, choć należało usunąć oba – wtedy instalka Endless OS nie dodałaby swojej pozycji na partycji EFI, która zapewne znajduje się na dysku, który pozostał w komp’ie.

… wydaje mi się, że link, który podałeś dotyczy innego problemu, który w prostej linii biegnie do pytania: jedna partycja EFI, czy osobne dla poszczególnych systemów? Niedawno zmierzyłem się z tym i to zdarzeniem zmieniło moje poglądy na ten temat.

… OT: jeżeli zamierzasz częściej bawić się w takie testy, to polecam rozważenie postawienia komp’a wyłącznie w tym celu – stary notebook, maszyna poleasingowa, płyta na pająka (poszczególne elementy połączone ze sobą, ale bez obudowy). Jeżeli, to będzie co najmniej Core2 Duo (lub równorzędny), to będzie hulał, a i słabsze procesory spokojnie dają radę. Do tego 2-4 GB RAM’u i zmęczony dysk talerzowy (20-40 GB). Jak się postarasz, to uzbierasz wszystko za darmo.
… jeżeli chcesz, aby GRUB z Manjaro obejmował możliwość boot’owania wszystkich systemów z dysku, to stwórz nowy wątek.

Azja, dobry człowieku, już mnie oświeciłeś. No teraz rozumiem o co chodzi…
Tak: ENDLESS OS(a teraz i MANJARO)widać pod F12 właśnie po usunięciu dysku z instalacją systemu -> czytaj odpięciu dysku zewnętrznego z instalacją.
Tak: mam partycje EFI na dyskach, które normalnie są w laptopie -> faktycznie odpiąłem tylko „Dysk 2”, ale „Dysk 1” pozostał w lapku a na nim właśnie jest „Partycja /boot/EFI”.
Nie: nie mam potrzeby aby GRUB z MANJARO miał możliwość bootowania wszystkich systemów jakie znajdują/znajdą się na tym kompie.
Chyba faktycznie poskładam jakiegoś złomka i na zabawę będzie jak znalazł.

Teraz rozumiem, że muszę wpis ENDLESS OS, MANJARO czy jakiegokolwiek innego systemu po prostu usunąć z partycji EFI z „Dysk 1” -> nie wiem jak to zrobić? Edytować plik i ręcznie usunąć wpis? Czym to edytować? A może jest jakaś komenda na terminal?

[azja]

… są narzędzia do tego przeznaczone, do edycji wpisów na partycji EFI (nie wskażę Ci niczego konkretnego, ale wiem, że są, bo zetknąłem się z takimi), możesz również ręcznie usunąć odpowiednie pliki. Poszukaj czegoś w net’cie i/lub poczekaj, aż ktoś odezwie się na tym forum. Pamiętaj jednak o tym, aby nie usuwać systemów, które chcesz boot’ować bezpośrednio z BIOS/EFI. Chyba, że boot’ujesz jeden system, którego boot manager ogarnia również pozostałe – możesz boot’ować Manjaro z boot manager’a Windows, jak i Windows z GRUB’a. To drugie rozwiązanie jest łatwiejsze w obsłudze i pewniejsze. Wtedy na partycji EFI pozostaje jeden system, który boot’ujesz zawsze, i który włada wszystkimi.

Nie zadawaj pytania, jeżeli nie jesteś gotów usłyszeć odpowiedzi

[Cenart]

azja napisał(a):

… są narzędzia do tego przeznaczone, do edycji wpisów na partycji EFI (nie wskażę Ci niczego konkretnego, ale wiem, że są, bo zetknąłem się z takimi), możesz również ręcznie usunąć odpowiednie pliki. Poszukaj czegoś w net’cie i/lub poczekaj, aż ktoś odezwie się na tym forum. Pamiętaj jednak o tym, aby nie usuwać systemów, które chcesz boot’ować bezpośrednio z BIOS/EFI. Chyba, że boot’ujesz jeden system, którego boot manager ogarnia również pozostałe – możesz boot’ować Manjaro z boot manager’a Windows, jak i Windows z GRUB’a. To drugie rozwiązanie jest łatwiejsze w obsłudze i pewniejsze. Wtedy na partycji EFI pozostaje jeden system, który boot’ujesz zawsze, i który włada wszystkimi.

Rozumiem, tak to działa. Ok, poszukam coś po sieci i jednocześnie poczekam, może ktoś się odezwie tu na forum.
Generalnie moim zamysłem jest aby usunąć dodatkowe wpisy, które pojawiły się pod F12.
Chcę aby MANJARO z DYSK 1 uruchamiało się ze swojego bootloadera + WINDOWS 10 z DYSK 2 niech uruchamia się ze swojego bootloadera. Nie jestem zainteresowany dualbootem.
Znalazłem po sieci info o konsolowym programie: efibootmgr -> mam go pod MANJARO. Wygląda na to, że trzeba dać odpowiednią komendę/komendy tylko, że nie wiem jakie.
W terminalu na próbę dałem komendę: efibootmgr i o to wynik, który pokazuje te przedmiotowe wpisy w BIOS:

Znalazłem też coś w tym temacie ale na razie nie za bardzo wszystko rozumiem. Potrzebował bym pokazania/wyjaśnienia.
https://www.thomas-krenn.com/pl/wiki/Instalacja_systemu_operacyjnego_na_platformach_z_UEFI

Edycja boot menu UEFI w Debianie

PS. Azja,znalazłem chyba coś co prawdopodobnie rozwiąże mój „problem”. Jest to opisane tu: https://linux.die.net/man/8/efibootmgr . Jest tylko kwestia zrobienia dobrej składni i tu potrzebowałbym pomocy.

Attachments:

1. 

   Ekran_2018-11-12.png
   

[azja]

… na początek uwaga do PS. – nie musiałeś wychodzić tak daleko w świat (cudze chwalicie, swego na dysku nie znacie). Te same informacje uzyskasz przy pomocy komendy:

$ man efibootmgr
 

lub skróconą:

$ efibootmgr --help
efibootmgr version 16
usage: efibootmgr [options]
    -A | --inactive       sets bootnum inactive
    -b | --bootnum XXXX   modify BootXXXX (hex)
    -B | --delete-bootnum delete bootnum
    -o | --bootorder XXXX,YYYY,ZZZZ,...     explicitly set BootOrder (hex)
    -t | --timeout seconds  set boot manager timeout waiting for user input.
 

Lista parametrów jest dłuższa, ale zostawiłem tylko te, które mogą nas teraz interesować. To co widzisz, po wpisaniu efibootmgr bez parametrów, to aktualne ustawienia. Przy ich zmianie, zalecam stosowanie długich form, bo maleje prawdopodobieństwo wydania innego polecenia (np. ’-a’ zamiast ’-A’), a jeżeli pomylisz się, to program zwróci Ci uwagę i nic złego nie powinno się stać.

Wszystkie poniższe przykłady odwołują się do stanu z ilustracji, jaką dołączyłeś do post’a. Staraj się jednak w takich sytuacjach, gdy informacji jest niewiele i dostępna jest w formie text’owej, wklejać ją w postaci text’u i oznaczać jako 'code’.

–inactive (wyłączy pokazywanie w menu F12, 'Floppy Disk Drive’ = Boot0006):

$ efibootmgr --bootnum 0006 --inactive
 

–delete-bootnum (usuwa z menu 'Endless OS’ = Boot0010):

$ efibootmgr --bootnum 0010 --delete-bootnum
 

–bootorder XXXX,… (zmienia kolejność pozycji w menu, umieszczając na górze Manjaro i Windows = Boot0011 i Boot000F):

$ efibootmgr --bootnum 0010 --bootorder 0011,000F
 

–timeout seconds (zwiększa czas na podjęcie decyzji wyboru pozycji z menu, do 5 sek.):

$ efibootmgr --timeout 5
 

… michal.durys.pl/…/edycja-boot-menu-uefi-w-debianie/
Dotyczy tego, o czym piszę wyżej.

… thomas-krenn.com/…/Instalacja_systemu_operacyjnego_na_platformach_z_UEFI
Przeczytam później, gdy znajdę chwilę. Poza tym, chcę zobaczyć co tam jeszcze mają ciekawego.

Nie zadawaj pytania, jeżeli nie jesteś gotów usłyszeć odpowiedzi

[Cenart]

Azja, dzięki wielkie za pomoc.
Usunąłem wpisy. Osiągnąłem cel. Ale kto wie, może w drugą stronę zechcę np. coś dodać? To zadziwiające jaka siła drzemie w konsoli.
Swoją drogą uprawnienia z boot/EFI są fundamentalne. Teraz widzę jak stosunkowo łatwo wrzucić tam coś co niekoniecznie jest Nam potrzebne. Coś co niekoniecznie da się kontrolować. Coś co jest na poziomie podstawowym. Coś po za zwykłym pojęciem zwykłego użyszkodnika. Bo to „Panie, magia jest”. Chyba, że zbyt szybko wyciągam zbyt daleko idące wnioski….
To czego się dowiedziałem jest bardzo pouczające.

Apeluję do wszystkich użyszkodników swojego Linuxa: nie skąpcie datku dla pracy dobrych ludzi: warto. Nieskromnie powiem, że ja to już robię.
Moderatorów proszę o zachowanie dla potomności: a nuż komuś się przyda.
Zamykamy posta.

[azja]

… UEFI, to szatański wynalazek, z założenia zły – praktyka, to potwierdza. Cała nadzieja w tym, że rozwiną się alternatywy (byle nie 4, tylko otwarte, rzecz jasna). @Cenart -> aby merytorycznie spiąć temat i zamknąć problem rozwiązaniem, napisz co zrobiłeś i jaki efekt osiągnąłeś. To, o czym ja pisałem, to – z mojego punktu widzenia – teoria i dobrze by było dwa zdania sklecić o praktycznej jej realizacji.

Nie zadawaj pytania, jeżeli nie jesteś gotów usłyszeć odpowiedzi

[Cenart]

Aaa,przepraszam, nie pomyślałem o tym:
1. poczytałem aby jakoś zaznajomić się z tematem -> ze szczególnym uwzględnieniem informacji z linków jakie wkleiłem
2. używam MANJARO, to zadałem temat tutaj
3. zainteresowałeś się Ty
4. sprawdziłem czy mam pod MANJARO narzędzie: „efibootmgr” -> miałem
5. wykonałem testowe użycie: terminal -> bez uprawnień root -> komenda „efibootmgr” -> obejrzałem wynik i coś zaczęło mi świtać. Nie do końca rozumiałem składnię poleceń, więc się z nimi zapoznałem (link do opisu we wcześniejszych postach)
6. ponownie wróciłem na forum, zapytałem i zapoznałem się z Twoimi uwagami/przykładami jak je zbudować
7. potem już było łatwo bo zajarzyłem, więc do dzieła:
terminal -> sudo su -> hasło -> efibootmgr -> –bootnum 0010 –delete-bootnum -> enter + ponownie –bootnum 0011 –delete-bootnum -> enterb-> exit -> exit
8. restart systemu -> F12 … i działa: nie ma wpisów.
Do reszty poleceń powrócę jak złożę jakiegoś złomka, bo faktycznie to był eksperyment na żywym organiźmie.
Ale lektura tematu to podstawa. Jeszcze raz wielkie dzięki za pomoc.

[azja]

… nie spodziewałem się takiego szczegółowego zestawienia :-) Myślałem o ostatnich Twoich działaniach, czyli pozycjach 7-8, ale takie wypunktowanie całego procesu dochodzenia do rozwiązania, może się komuś przydać.

… mam pytania dotyczące pkt.7:
# być może nie ma, to znaczenia praktycznego, ale dokonujesz dziwnego manewru, logując się w terminalu na root’a: $ sudo su. Jeżeli chcesz być root’em, to po prostu: $ su i wpisujesz hasło root’a (dobrze jest czasem je przypomnieć).
Jednak doradzałbym: NIE – logować się jako root i wykonywać program; TAK – uruchomić program jako root $ sudo nazwa_programu. Jeżeli używasz drugiego sposobu, to ograniczasz użycie podwyższonych uprawnień do uruchomienia instancji jednego programu, jest bezpieczniej. Możesz użyć argumentu, że jest, to niewygodne, gdy musisz wykonać kilka komend jako root – terminal pamięta jednak hasło przez kilka minut i nie będzie się w tym czasie o nie pytał, gdy ponownie użyjesz $ sudo nazwa_programu.
# jeżeli usunąłeś wpis dotyczący Manjaro, z boot manager’a EFI, to w jaki sposób uruchamiasz ten system? Z boot manager’a Windows’ów?

Nie zadawaj pytania, jeżeli nie jesteś gotów usłyszeć odpowiedzi

[Cenart]

Witaj Azja. Przepraszam za milczenie ale byłem na wyjeździe i nie zaglądałem na forum.
1. z sudo su to właściwie nie wiem czemu to zrobiłem. Parę lat temu bawiłem się Ubuntu 12.04 i tam(już nie pamiętam jakie to były powody) używałem tej komendy aby coś istotnego zrobić … i tak mi zostało. Dzięki za uwagę, masz rację. Zdecydowanie muszę zmienić ten nawyk.
2. wpis dot. MANJARO (widoczny w BIOS tak jak ENDLESS OS), to był wpis, który tam się pojawił kiedy na próbę instalnąłem MANJARO GNOME na dysku zewnętrznym.
Na Dysk 1 w laptopie mam MANJARO XFCE i uruchamiam system z jego bootloadera. Na Dysk 2 w laptopie mam WIN10 i uruchamiam go z bootloadera WIN10, sekwencją:
F12 -> wybór urządzeń bootowania -> wskazuję Dysk 2 -> uruchamiam WIN10.
Taki układ mi pasuje bo w sumie tak rzadko zaglądam do WIN10, że nie zabiegam o dualboot.

[azja]

… więcej pytań nie mam, temat oznaczam za rozwiązany. @cenart -> Twój patent z 'sudo su’ nie umrze bezowocnie – zainspirował mnie do pewnego experymentu :-)

Nie zadawaj pytania, jeżeli nie jesteś gotów usłyszeć odpowiedzi

[Autor]

Posty